Volgend weekend komt een bijzondere vrouw naar Amsterdam. De Londense Lindsey Taylor-Guthartz zal een drasja geven in een orthodoxe dienst geleid door vrouwen. Dat is een nieuw initiatief in joods Nederland: een traditionele dienst met alles erop en eraan voor en door vrouwen.
Voor ‘Limmoed’ bezocht zij Nederland eerder.
Uitgaande Sjabbat 17 december zal Taylor-Guthartz, een boegbeeld van Joodse wetenschap en emancipatie een sji’oer geven over ‘Waarom staan de boeken van de Makkabeeërs niet in de Tenach?’
Het wordt ongetwijfeld een inspirerende sjabbat voor traditioneel levende joodse vrouwen die zich inzetten voor religieuze participatie binnen de gemeenschap.
Wie is Dr. Taylor-Guthartz? Zij studeerde aan de universiteiten van Cambridge en Jeruzalem. Haar promotieonderzoek bij het University College of London leverde de veelomvattende studie op die in 2021 verscheen als boek: Challenge and Conformity, the religious lives of orthodox Jewish women.*
Het biedt inzicht in de dagelijkse praktijk van Joodse spiritualiteit van vrouwen én een overzicht van de status van Joodse vrouwen in deze eeuw in het Britse jodendom, kwantitatief de vijfde Joodse gemeenschap ter wereld.
Vele jaren doceerde Taylor-Guthartz aan de London School of Jewish Studies (LSJS). Ze participeerde in interreligieuze groepen en publiceerde over een breed scala aan Joodse onderwerpen met academische kennis én met de intentie door studie en dialoog onderlinge verbinding te versterken. Als gewaardeerd en charismatisch docent is zij een bekendheid geworden in de Joodse wereld van het Verenigd Koninkrijk en daarbuiten. Ze is een autoriteit én ervaringsdeskundige op het gebied van ‘Gender en Joods leiderschap’.
De London School of Jewish Studies staat onder de officiële leiding van het Britse Opperrabbinaat. Toen Taylor-Guthartz enige jaren geleden een studie aan ‘Yeshiva Maharat’ in New York begon wist zij dat zij in Londen wellicht onder vuur zou komen te liggen.
Deze Yeshiva is een Amerikaans orthodox-Joodse academie waar vrouwen een studie kunnen voltooien met een rabbinale bevoegdheid. Deze bevoegdheid, semicha, is elders in de wereld nog uitsluitend voorbehouden aan mannen. Buiten de orthodoxie zijn er al decennialang vrouwelijke rabbijnen.
Niet Rabba, toch ontslagen
Hoewel Taylor-Guthartz had toegezegd haar titel ‘rabba’ niet te zullen voeren binnen haar positie als research fellow en docent aan de LSJS werd zij onder auspiciën van opperrabbijn Mirvis uit haar functie ontheven en in feite ontslagen.
Er stak een storm van protest op na haar ontslag. De Jewish Chronicle (het Britse NIW) publiceerde over het protest en de manier waarop zij werd behandeld. Rabbijnen uit de Reform en Conservative joodse gemeenten namen het massaal voor haar op.
Taylor-Guthartz zelf heeft menigmaal de klacht geuit dat door de belemmeringen voor orthodoxe vrouwen om leiderschap te verwerven er in feite een ‘brain-drain’ plaatsvindt in de traditionele gemeenschappen. Potentiële kwaliteiten en talenten van vrouwen mogen niet worden ontwikkeld en gaan verloren voor dezelfde gemeenschap die de vrouwen uitsluit van geestelijk leiderschap.
Verontschuldigingen
Toen de London School of Jewish studies na drie weken op haar schreden terugkeerde en aan Lindsey Taylor-Guthartz met verontschuldigingen haar positie als docent en onderzoeker teruggaf, was dit overal nieuws tot in de Israëlische krant Ha’Aretz aan toe. De opperrabbijn moest het onderspit delven: het betrof geen religieuze aanstelling, maar een educatieve functie.
Het glazen plafond van de joodse orthodoxie zal niet openbreken of barsten maar héél langzaam zal de positie van vrouwen wél veranderen. Vrouwen met een degelijke joodse opleiding zullen méér ruimte en mogelijkheden krijgen in een wereld die nog grotendeels uitsluitend door mannen wordt bestuurd.
*Challenge and Conformity: The Religious Lives of Orthodox Jewish Women , by Lindsey Taylor-Guthartz, Religion and Gender, 12(2), 237-240. Uitgegeven door de Littman Library of Jewish Civilization i.s.m. Liverpool University Press.
Meer info? Hier een lezing van Taylor-Guthartz: ‘You Mean Superstitions?’ Exploring the Customs of Orthodox Jewish Women
Over de semicha (ordinatie) van Taylor-Guthartz zie Yeshiva Maharat
Dr. Taylor-Guthartz tijdens sjabbat 17 december, info: alatslibie@gmail.com
cover: screenshot uit video: It Says What?! With Lindsey Taylor-Guthartz
Het boek van Taylor-Guthartz ‘Challenge and Conformity, the religious lives of Jewish orthodox women’ is niet uitgegeven bij Brill, maar bij de Littman Library of Jewish Civilization. Met dank voor de oplettendheid aan Mevrouw Brenda Holtz Kaldenbach.