Jiddisch repertoire uit de sjtetl en uit New York

try-out 4 december

30 november 2022 Mirjam van Dam 0
Mazldiker song animatie

In ‘Eindelijk Jiddisch!’ zing ik Jiddische liedjes. Eindelijk, het heeft even geduurd voordat ik er klaar voor was.

Voor mijn vorige project Jewish Jazz onderzocht ik de ontstaansgeschiedenis van de Jazz. Ik kwam  uit bij de Afro-Amerikaanse èn Joodse oorsprong van dit genre. Ik schreef daarover verschillende verhalen in De Vrijdagavond zoals over Benny Goodman, Norman Grantz en Willy “the Lion’ Smith.

Deze keer ben ik verder terug in de tijd gegaan: naar het Joods culturele leven in Oost Europa voordat men de grote bootreis naar New York maakte, de tijd waarin Joden nog in sjtetls woonden en Jiddisch spraken. 

Mirjam van Dam zingt met violisten
Mirjam van Dam zingt Jiddische liederen met strijkkwartet

Jiddisch Theater 

Op mijn repertoire staan volksliedjes die zijn geschreven in het oude Rusland van het Tsarenrijk. Daarnaast zing ik liedjes die in New York voor het Jiddisch Theater zijn geschreven. Deze muziek had invloeden van onder meer tango, operette, Ragtime.

Sentimentele operette-achtige liefdesliedjes, melancholische  ‘ach-waar-is-mijn-jeugd-toch-gebleven’ liedjes, strijdliederen uit het getto waar de joden verzet boden tegen de nazi’s en treurliedjes over wat er verloren is gegaan. 

Mazldiker, overigens geluk gesproken

Swingende mazldiker-liedjes over het geluk dat is gevonden, en waarschuwende ‘pas-toch-op-waar-je-loopt-want-het-is-zo-druk-in-New-York!’ liedjes.

Hieronder twee voorbeelden van de ‘Mazldicker’ songs.

The Brothers Nazaroff met “Ich A Mazeldicker Yid.” Animatie Ben Katchor.

Het bekende ‘Mazl’ door Molly Picon en Edmund Zayenda

Eindelijk Jiddisch (werktitel)

  • Zang: Mirjam van Dam Piano: Ed Boekee Bas: Niels Tausk Sax/Clarinet: Christof May
  • Zondag 4 december
  • in de Nieuwe KHL, Oostelijke Handelskade 44A, Amsterdam
  • Aanvang 16:00
  • Tickets €20,00 Inclusief theaterdiner €47,50

cover: screenshot uit de video The Brothers Nazaroff met “Ich A Mazeldicker Yid”

Over Mirjam van Dam 12 Artikelen
Mirjam Davida van Dam (Amsterdam, 22 april 1970) is jazzzangeres, koordirigent en zangdocent. Zij is vaste zangeres bij The Happy Feet Orchestra en The Jewish Jazz Band, en zingt met vocal group FourVoices. Zij maakte vele voorstellingen waaronder How to get rid of Bette Midler, Ella (over het leven van Ella Fitzgerald) en Dead Singers Society (over het leven van Billie Holiday, Etta James, Judy Garland, Janis Joplin, Whitney Houston en Amy Winehouse). Zij co-produceerde twee voorstellingen over muziek tijdens de Tweede Wereldoorlog: Door de nacht klinkt een lied (over Conny Stuart, Jetty Paerl en Jetty Cantor) en Hoor de vrouwen zingen (over Gisela Söhnlein, Hetty Voûte, Lotty Huffener-Veffer en David Koker). Mirjam van Dam is de dochter van Rozette Kats (1942, vakgroepsecretaresse bij de UvA), oud-bestuurslid van de Stichting Sobibor en gastspreker voor Herinneringscentrum Westerbork. In 2023 sprak Kats names de Holocaust-overlevenden in de Bondsdag in Berlijn, waarover Mirjam in deze krant verslag deed. Mirjams vader was Alfred Raoul van Dam (1928-1990), leraar Nederlands en voordrachtskunstenaar.
Website

Gerelateerde berichten

Mirjam van Dam zingt
Muziek

Lancering ‘Yiddish Jazz’ in een vreselijke tijd: Mijn coming-out als joodse zangeres heeft consequenties

16 november 2023 Mirjam van Dam 0

Daar was hij dan eindelijk, mijn cd Yiddish Jazz waarover ik al meerdere keren heb geschreven.*Precies op tijd geleverd voor de feestelijke presentatie in voormalig joods badhuis Splendor. Hoera! En toen brak de oorlog uit in Israël.  Opeens besefte ik dat mijn ‘coming out’ als joodse zangeres consequenties had. Ik werd gebeld en gemaild door mijn publiek met de vraag of ik wel zou zorgen voor beveiliging… Op mijn hoede Natuurlijk had ik al eerder … [Lees verder]

tekening met acht kaarsjes en magen david in het midden
Religie en filosofie

The Altneu: jongerenminjan groeit razendsnel uit tot snelst groeiende sjoel van New York

4 april 2024 Jair Eisenmann 0

Ongeveer 2,5 jaar geleden kwam ik voor het eerst bij een sjoeldienst waar de gemeenschap officieel nog moest worden opgericht. Het was in New York waar rabbijn Benjamin Goldschmidt, zoon van de toen opperrabbijn van Moskou, een dienst leidde.  Tot kort daarvoor was Goldschmidt succesvol assistent-rabbijn van de Park East Synagoge. De rabbijn van deze sjoel, de toen al 94 jaar oude Arthur Schneier, kon het niet uitstaan toen zijn assistent meer succes had bij … [Lees verder]

een zingende vrouw in rode jurk met tekst Mirjam van Dam zang en theater
Muziek

Jiddisch en jazz, gaat dat samen? Jazeker! Yiddish Jazz van Mirjam van Dam is van ongekend grote klasse

6 december 2023 Niels Falch 0

Mirjam van Dam ging op zoek naar haar Joodse roots en ontdekte een heel repertoire aan Jiddische liedjes binnen de jazz waarmee zij als zangeres zo bekend was. De songs met een swingritme bleken behalve door Afro-Amerikaanse componisten ook vaak geschreven te zijn door Joodse componisten.  Deze kruisbestuiving vond vooral plaats in de eerste helft van de twintigste eeuw in de Verenigde Staten. Nu laat de Nederlands-Joodse zangeres Mirjam van Dam zien dat Jiddisch en … [Lees verder]

Geef als eerste een reactie

Geef een reactie

Uw e-mailadres wordt niet gepubliceerd.


*