Wist u hoe Napoleon door een arrogante houding en een antisemitische uitspraak alle opbouwende stappen van zijn broer Lodewijk teniet deed? Het staat in Joods Utrecht, een dikke pil over de rijke geschiedenis van de Joodse gemeenschap in en om Utrecht. Het wordt besproken door een nieuwe auteur van De Vrijdagavond: Eddo Verdoner.
Hoezo Eddo? Dat is toch de nationaal coördinator antisemitisme bestrijding? Die al die ellende op zijn bureau krijgt, beleid moet maken en dat door moet geven aan de minister? Jazeker die Eddo. Zijn naam kwam naar boven toen we een recensent zochten voor dit boek. En Eddo Verdoner is ook een Utrechtenaar. Een echte. En hij vond het heerlijk deze zomerweken de 625 pagina’s van dit lijvige boek over zijn geboortestad door te nemen.
geestelijk vader
De prof in onze feuilleton bezoekt met zijn vriend Leibel het Belgische concentratiekamp Fort van Breendonk. Daar hadden de moffen martelkamers ingericht voor verzetsstrijders, Joden en anderen die hen niet bevielen. Daar in dat miserabele oord zagen de vrienden elkaar voor het laatst voor het weerzien na lange reizen dwars door de ellende heen. Niet iets om vrolijk van te worden, maar toch weet Lody van de Kamp, de geestelijk vader van professor Zelig Zelmanovitch, het telkens weer behapbaar op te dienen.
Ellendig waren ook de oplaaiende gevechten in Gaza. Salomon Bouman ziet een lichtpuntje in deze laatste geweldsexplosie. Hij merkt op dat Israël er in is geslaagd om Hamas, de grote, pseudo-militaire organisatie in Gaza, te isoleren van de Islamitische Jihad.
bizarre dromen
‘Het leven heeft voor Susan Taubes geen zin, daarover nadenken is nutteloos en ongezond. Haar levensverhaal is doorweven met bizarre dromen, waarin tijden en plaatsen door elkaar lopen als verf in een aquarel.’ Deze beeldend beschreven zinnen komen van onze chef literatuur Kees Kok (what’s in a name…) die deze week een beschouwing wijdt aan het korte maar heftige leven van Susan Taubes.
woordenstroom
Onze verteller Ephraim Goldstoff herinnert zich hoe een rechtlijnige rabbijn in Amsterdam een jong stel het leven zuur maakte. Wat een treurigheid. Choppe mocht niet, brit mocht niet… alles moest de familie, met behulp van onze verteller, zelf regelen. Maar ook deze verteller brengt het licht, droog en feitelijk. In een woordenstroom ook wel bekend als een stream of consciousness. Dat is niet altijd gemakkelijk te lezen, maar we laten het zo. Zonder aanhalingstekens en andere interpunctie. Zodat het klinkt als een dialogisch verhaal, precies zoals Ephraim vertelt. Lees ‘m hardop, dan hoor je wat ik bedoel. We zouden er, zo merkte een redactie-adviseur op, ook een podcast van kunnen maken…
Dat is een echt vak geworden. Dus, als we een podcastmaker hebben onder onze lezers, meld je dan, want dit kan het perfecte medium zijn voor onze vertellers.
Voor alle anderen: doe lekker niks deze warme sjabbat. Vraag je hooguit af: ‘Is er misschien iets wat ik zelf kan doen, iets bijdragen aan verbetering of herstel?’ Zoals onze parasja-duider Aviva Pels zich afvraagt in haar beschouwing Over smeken en zuchten.
Geef als eerste een reactie