“Kunt u behulpzaam zijn met informatie over de diamantwereld toen en nu”? Dit vroeg een mij nog onbekende historicus Daniël Metz. Hij was bezig een boek te schrijven over de diamantindustrie vanaf het ontstaan tot heden. Ongeveer twee jaar later ligt het boek op de plank. Omdat ik al zo lang werkzaam ben als diamantair werd mij door De Vrijdagavond gevraagd om een recensie over ‘Diamantgracht’ te schrijven.
Ik heb nog nooit een recensie geschreven. Dus laat ik maar van wal steken. Allereerst: er zijn al zoveel recensies verschenen in de Joodse en in de landelijke pers, en zo professioneel daar kan ik niet aan tippen. Daarom wil ik hier een algemeen beeld schetsen van het boek, opgesierd door wat herinneringen uit mijn eigen leven in dit mooie vakgebied, zoals ik al eerder deed in deze krant. Zie mijn verhaal over de allerduurste bruidsjurk en over de diamantdief die ik te pakken kreeg op een diamant- en juwelenbeurs in Bazel.
prettige vertelstijl
Het rijk geïllustreerde boek Diamantgracht met als ondertitel Het joodse hart van een typisch Amsterdamse industrie is mede dankzij de oude en nieuwe foto’s een sieraad voor een ieder die van geschiedenis houdt en in het bijzonder de historie van Joods Amsterdam. Natuurlijk staat de geschiedenis van de diamantindustrie in al zijn facetten centraal. Het prachtige werk staat vol met bronnen dus wetenschappelijk is het helemaal verantwoord.
Daniël heeft een prettige manier van vertellen, er is niet één saai moment in zijn boek, het pakt je meteen. In aparte kaders worden veel teksten opgesierd met anekdotes en verhalen uit verschillende bronnen.
mijn prille jeugd
Ik had wat meer tijd nodig om dit boek te lezen omdat mijn gedachten steeds afdwaalden naar mijn prille jeugd. Naast school, pianoles, vele joodse lesuren, bracht ik vele uren door op het kantoor bij mijn vader. Hij hield kantoor op de Diamantbeurs aan het Weesperplein in Amsterdam. Mijn vader had een groot atelier en ook een zeer drukbezocht kantoor, dagelijks door oud-diamantairs, veel voormalige diamantslijpers en -bewerkers, die oude verhalen ophaalden onder het genot van een kop koffie.
Die verhalen werden zo mooi verteld dat ik als jonge knaap deze geschiedenissen als het ware meebeleefde in de vooroorlogse tijd. Toen ik later tijdens de geschiedenisles op het Maimonides Lyceum door Wim Rijxman een vraag uitgebreid beantwoordde, vroeg hij me, ben je van voor de oorlog? Hoe weet je dat zo precies? Dat nam ik als compliment in ontvangst.
opgeschmuckt met anekdotes
Terug naar het boek. De cultuurhistoricus Metz beschrijft exact de opbouw van de diamantindustrie in al zijn details, opgeschmuckt met anekdotes.
Tegelijkertijd lees je over de geschiedenis van Amsterdam tijdens de opbouw van de diamantindustrie, de Kaapse tijd, de jaren dertig en de opkomst van het nazisme in Duitsland. Vervolgens de treurige geschiedenis van de diamantairs in het begin van de Sjoa, de ontwikkeling tijdens de bezettingstijd en de periode van na de oorlog toen slechts een handvol Joodse diamantbewerkers terugkeerden.
handel bloeide op
Men probeerde de gedecimeerde industrie weer leven in te blazen. De auteur beschrijft precies hoe dat is mislukt, maar ook dat de handel weer opbloeide door de opkomst van het toerisme. Enkele slimme diamantairs anticipeerden hierop en openden showrooms waar de toeristen hun weg naartoe vonden en diamanten of juwelen kochten.
Ook het verhaal van de teloorgang van de oudste diamantbeurs ter wereld, de beurs in Amsterdam, de brand in de beurs, de verhuizing en herinrichting van de beurs, eerst in Zuid-Oost en vervolgens in Amstelveen waar we nu nog zitten.
Al met al het is een begerenswaardig boek voor de liefhebber van de diamant en zijn geschiedenis, zo ook voor die mensen die de geschiedenis van Joods Amsterdam een warm hart toedragen.
Een sieraad voor iedere bibliotheek.
Diamantgracht, Het joodse hart van een typisch Amsterdamse industrie, door Daniël Metz
Daniël M. Metz is cultuurhistoricus en was verbonden aan het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis, het Stadsarchief Amsterdam en het Joods Museum Amsterdam. Hij publiceerde diverse artikelen en boeken over de diamantindustrie, joodse geschiedenis en gebouwd erfgoed.
meer informatie: Walburgpers
272 pagina’s, paperback en e-book
cover: affiche Gassan Amsterdam Diamond Polishers, en beelden courtesy Walburgpers
Heel interessant !
Inderdaad een sieraad voor iedere bibliotheek. Hulde voor Daniel Metz
Schitterend boek! Ephraim, bedankt voor de tip om dit boek te kopen en te lezen en alle hulde voor de schrijver Daniel Metz !