Wat er ook gebeurt, ga door met zingen

4 en 5 mei waren dagen vol tegenstellingen. Herdenking en bevrijding. Herinnering en viering. Jom Ha’atsmaoet (Israels onafhankelijkheidsdag) viel dit jaar op de avond van 4 mei en de dag van 5 mei. Jom Hazikkaron, waarop Israel de gevallen soldaten en burgers herdenkt, viel op de avond van 3 mei en op 4 mei overdag.

Op deze dagen was onze aandacht meer dan anders gevestigd op Israël. Iets dat ons tot zingen kan aanzetten. Dat wil ik u uitleggen in onderstaande regels.

We gaan eerst kijken naar Dudik Chasin, zichrono liwracha. Chasin (geboren in 1928) groeide op in Haifa. Na zijn eindexamen in 1946 sloot hij zich aan bij de Palmach. In de moeilijke maanden tussen november 1947 en mei 1948 was hij onder andere betrokken bij de verdediging van Tsfat. Het schot van een sluipschutter werd hem helaas noodlottig. Moge zijn ziel gebundeld zijn in de bundel van het eeuwige leven. Wat hem extra bijzonder maakt was het feit dat hij nog heel kort voordat hij door die kogel werd getroffen tegen zijn medesoldaten zou hebben gezegd: “Laten we zitten en zingen”. Dat is wat er over hem staat op de website van het Palmach museum. Misschien is dat de opdracht voor zij die achterbleven: “Wat er ook gebeurt, ga door met zingen”. Hij kan het niet meer, wij wel.

In deze opmerking over het zingen schuilt de kracht van Israël. Zo neemt Sjlomo Katz ons mee op een wandeling in de vroege ochtend door de oude stad van Jeroesjalajim op weg naar de kotel. Jeroesjalajim kleurt mystiek in die ochtendschemering. De nachtelijke hemel is eerst donkerblauw, dan lichtblauw, om vervolgens rood en dan goud te kleuren vanwege de opkomende zon. In dat licht haasten mannen zich met talliet en tefillien onder de arm naar de kotel. Dat is ook het licht waarbij de duiven van de kotel ontwaken en op hun beurt hun gezang aanheffen. Deze vogels horen al eeuwenlang de tefillot omhoog gaan naar boven . En het zijn deze vogels die  daardoor zelf zingen. Die op hun beurt ook hun lofzang opdragen aan de allerhoogste.

Lied van de gewassen

Rav Nachman van Breslov vertelt ons over het lied van de gewassen. Naomi Shemer heeft daar een lied van gemaakt, gezongen door Avraham Fried. “Ieder gewas heeft zijn eigen lied en uit het lied van de gewassen  ontstaat het lied van de herder”. Maar ook: “Van het lied van de gewassen ontstaat een nigoen (melodie) in het hart van iedereen die in aanraking komt met die gewassen”. Dat voelen we extra als we in Israël door de velden en bossen lopen.

Het is diezelfde Rav Nachman van Breslov die ons meeneemt naar de oever van de zee en die ons aanreikt dat we daar Hasjem kunnen ontmoeten . Ook daar kun je het lied van de zee waarnemen. De zee vertelt ons daar de waarheid volgens de mondelinge oerlevering. Want het is de zee die daar eeuwig haar golven ziet breken aan het strand omdat Hasjem eens heeft gezegd dat de zee daar eindigt en dat het land daar moet beginnen. Daar waar de Middellandse zee ophoudt en Israël begint krijgt dat extra betekenis. Daar is het geruis van de golven de muziek.

Bergen en bomen wachten op ons

Vanuit de zee trekken we het land in. Daar beginnen op een gegeven moment de bergen. Eens had de profeet Jesaja een profetie. Hij zegt (Jesaja 55,12 ) dat alle bergen zullen jubelen en dat de bomen van het veld zullen meedoen en zullen klappen. Die bergen en die bomen staan klaar. Ze wachten op ons tot wij het verdienen, zoals in het begin van die zin staat “Jullie zullen als dat zover is blij weggaan uit de diaspora en in vrede in Israël aankomen”. Dan zullen die bergen gaan zingen.

En dat is de oproep van Israël. Er is daar altijd een groot koor aan het zingen. De gehele natuur zingt samen in een groot koor. Als je goed luistert kun je dat horen. En diezelfde natuur vraagt daar. “Alsjeblieft, jouw deel in dat gezang mag niet ontbreken”. Want een koor is opgebouwd uit de stemmen van alle mensen die maar kunnen meedoen en die er samen voor gaan. En eens zullen zal die natuur samen met ons verenigd zijn in een geweldige symphonie. De symphonie van het sjira chadasja (het nieuwe lied) dat dan gezongen zal worden.

Sjabbat Sjalom

Rabbijn Shmuel Katz