Tussen al het oorlogsnieuws kwamen vrolijke jazzklanken binnen bij De Vrijdagavond. Mirjam van Dam vertelt over de coss-over van Joodse en Afro-Amerikaanse muziek aan de hand van Willie ‘The Lion’ Smith en zijn jonge collega Emmet Cohen.
Poeriem komt eraan (17 maart). Aanleiding voor Ruben Vis om zich te verdiepen in de joodse penningkunde. Hij vraagt zich af: “wie weet betalen we over niet al te lange tijd onze virtuele halve sjekel in cryptovaluta”.
De parasja gaat deze week over onreinheid, offers en leiderschap. Robbert Baruch, geen onbekende in de politiek, weet dat “politici het eigenlijk nooit goed (kunnen) doen”. En dat zien we nu in de dagelijkse realiteit. Salomon analyseert hoe het toegaat op het wereldtoneel. Scherp analyseert hij de belangen van zowel China als Israel in de oorlog om de Oekraïne. Ephraim Goldstoff zorgt voor lichtere stof met een verhaal uit zijn rijke leven als juwelier.
Limmoed kondigt zich aan en, net als vorig jaar, doen we dat met een drietrapsraket: drie stukken van het Limmoedteam die elk een ander aspect belichten. Deze week is de eer aan directeur Lisette van Lieshout die een kijkje geeft in de (internationale) Limmoedkeuken. Hanna Luden, ook directeur en wel van het CIDI, vertelt waarom naar haar inzicht het omstreden Monument van Dankbaarheid van geschiedkundig belang is.
aanmoediging
Hoe komen we toch aan al die auteurs? Zo vroeg laatst een lezer. Heel eenvoudig zei ik, door een ‘nudge’. Nudging komt uit de gedragspsychologie en wordt vaak ingezet in de reclamewereld. Het betekent zoiets als onopgemerkt mensen een duwtje geven in de richting waarin je ze wilt hebben. Een nudge (sorry voor de haters van al dat Engels dat sluipenderwijs in het Nederlands kruipt – zoals ooit het woord ‘sorry’ dat deed voor ‘ik verontschuldig me’), die nudge dus gebruik ik als stopwoordje voor dat duwtje of aanmoediging. Of ter herinnering aan een bestaande belofte, danwel om nieuwe schrijvers te stimuleren de pen op te pakken.
Zo krijgt elke parasja-auteur op dinsdag een herinnering. Deze week vroeg ik Erga Netz ook op dinsdag, de dag waarop ik De Vrijdagavond voorbereid, of zij een van de vertalers kent van het werk van David Grossman. Dit naar aanleiding van het persbericht dat Grossman dit jaar de Erasmusprijs wint. Erga herinnerde zich een succesvolle samenwerking met Grossman, en schreef er een stukje over dat wonderwel past in haar serie over 25 jaar Stichting Rainbow.
Onze literatuurman Kees Kok krijgt eenmaal in de twee weken een zetje, hoewel dat nauwelijks nodig is. Deze week zet hij Isaak Babel in het zonnetje. Via deze Rus, Oekraïner en Jood zien we plaatsen als Odessa die nu dagelijks in het nieuws zijn door de ogen van deze grote schrijver. Het was weer een genot om het werk van Kees Kok te lezen. Dat geldt ook voor onze feuilleton. Hoewel deze keer mijn hart bonkte van de spanning. Je voelt de dramatische apotheose eraan komen als Lody van de Kamp zijn held laat zeggen: “Het huis is leeg. Ik voel mezelf helemaal leeg van binnen. Ik woon in een lege stad. Er is niemand meer.”
kleinood
Soms moedig ik een kennis aan die een mooie observatie doet. Dat is het gevaar van omgaan met een eindredacteur… Zo ontstond Tijdsbeeld, een literaire observatie over deze tijd aan de hand van een ‘object trouvé’. Mis het niet, deze kleinood van Mila Wessel.
Soms geef ik een duwtje dat nergens toe leidt. Deze week was dat richting een paar mensen in de Joodse gemeenschap die zich nu volop inzetten voor Oekraïense vluchtelingen. Deze nudge leidde tot niets. Tweemaal niets, driemaal niets. Ze waren te druk met regelen, inzamelen, ontvangen en opnieuw regelen. En dat was eigenlijk supergoed nieuws.
cover: logo gebaseerd op werk van Eva Elbaum
Geef als eerste een reactie