Heftig. Dat woord komt steeds bij me op deze donderdag terwijl ik werk aan De Vrijdagavond. Tussen alle momenten van superconcentratie luister ik naar de radio. Woorden die doen denken aan de Duitse annexaties voor WOII. En aan ‘Boedapest, Praag en nu Kiev’, zoals een vriend appte.
Onze ‘huiskunstenaar’ Eva Elbaum viste uit haar archief woorden die weer actueel zijn. In haar rijke oeuvre vond ik een dreigend beeld dat ook optimisme uitstraalt door de felle kleuren en de onschuld van het tafereel: schelpendans.
Tussendoor appen met Ruben Vis over zijn onderzoek naar de bekende foto van de Joodse Raad. Een foto die onlangs in het nieuws kwam naar aanleiding van dat naargeestige ‘verraadonderzoek’ waar wij hier op De Vrijdagavond de nodige aandacht aan besteedden.
Eerder vandaag verdiepte ik me in Licoricia. Dat klinkt als lekkere zoete drop… Achter die naam schuilt echter een succesvolle joodse dame uit het dertiende eeuwse Engeland. Onlangs werd een beeld van deze dame onthuld. Een beeld gemaakt door dezelfde beeldhouwer die Lady Di vereeuwigde. Dat is niet de enige reden dat Aviva Pels, onze correspondent in het Verenigd Koninkrijk, zich in Licoricia verdiepte. Licoricia was en is een voorbeeld van een sterke joodse vrouw waar we zo weinig over lezen in de geschiedenisboeken.
Tot zes uur ’s avonds was het wachten op het persbericht van Maccabi NL die, net als tijdens de uitbraak van corona, snel een taskforce bij elkaar weet te fixen om hulp te regelen zodra dat nodig is. Gezien de actualiteit openen we natuurlijk met dat bericht.
jubileum en afscheid
Deze week vieren we een jubileum: de 50ste aflevering van Mokum aan de Gracht staat in De Vrijdagavond! Kol hakoved beste Lody, trouwe auteur van onze mooie krant. Voor wie de vorige 49 afleveringen heeft gemist: het is een indrukwekkend levensecht verhaal over een joodse jongen vlak voor en in de oorlog. Ja u leest het goed ín de oorlog. Wie durfde dat voordat onze schrijvende rabbijn eraan begon? Niet alleen maar leed, integendeel, heel veel avonturen beleven we samen met Simon, de moedige hoofdpersoon van Mokum aan de Gracht.
We nemen deze week afscheid van een jongedame die met vlotte pen achttien weken achterelkaar een bijdrage leverde. Het is de vrouw met de sprankelende naam: Dina-Perla Portnaar. Dank D-P voor je inspiratie (dankzij jou heb ikzelf tien weken lang een verhaal geschreven in onze ‘dialoog-serie’) en je zorgvuldige kopij. Met je afscheidsstuk heb je een mooie chai bijgedragen aan De Vrijdagavond. Het ga je goed!
vluchtig moment
Deze week een hele volle Vrijdagavond. Over het vluchtige moment in de tijd dat we ‘heden’ noemen van Naud van der Ven die werk bespreekt van zijn collega Levinas-kenner Jan Keij. Zangeres Mirjam van Dam toert nu door het land met de concertserie Jewish Jazz. Ze vraagt zich af of joodse muzikanten het Jiddische lied beter ten gehore kunnen brengen. In de titel van haar stuk zit de clou verscholen… Kijk en luister, want er staan veel muziekvideo’s in haar stuk.
Verhalenverteller Ephraim Goldstoff laat ons meegenieten met een avontuur op het circuit van Zandvoort waar hij, omringd door grote namen uit de racewereld, gewoon sjabbes viert met zijn vader.
Uit Mechelen kregen we een persbericht over een tentoonstelling over de geschiedenis van de Mensenrechten. Zo belangrijk op het moment dat de Russische tanks de soevereiniteit schenden van hun buurland. Op naar Mechelen zou ik zeggen, zodra het kan.
mensen boven geloof
Tot slot: weer een boeiend stuk van onze literatuurman Kees Kok in zijn serie Vermaarde Schrijvers over hun Jood-zijn. Na Elias Canetti vlooit hij deze week het werk uit van Amos Oz en zijn dochter Fania op betekenissen van ‘Jood-zijn’. Ik leer er veel van. Amos en Fania stellen Joden boven het Jodendom, zo schrijft Kees Kok, zij stellen de mensen boven het geloof. En mensen zijn individuen, met een nefesj (ziel) in het hier en nu.
Wij denken nu weer aan de Oekraïne met haar grote joodse gemeenschap, haar joodse president Zelensky en al die zielen die zich nu bevinden tussen vrees en hoop.
coverbeeld: aquarel Sjabbat kaarsen Eva Elbaum, collage Bloom
Geef als eerste een reactie