De ernstige en onvoorspelbare crisis rond Oekraïne is voor Israel een hoofdpijndossier.
Hoe strijk je de plooien glad tussen Moskou, Washington en Kiev? Landen waarmee Israel goede en belangrijke betrekkingen onderhoudt.
De Amerikaanse president Jo Biden kijkt begrijpelijk met een scheef oog naar de bijzondere betrekkingen tussen Jeruzalem en Moskou. Israel is immers in grote mate afhankelijk van de Verenigde Staten. Dat is het lot van een klein land dat in een moeilijke omgeving uit eigen belang moet laveren tussen de grote mogendheden.
loodzware sancties op Rusland
Kan Israel zich onttrekken aan door het Westen op te leggen loodzware sancties op Rusland als Vladimir Putin een inschattingsfout maakt en zijn troepen opdracht geeft Oekraïne binnen te vallen?
Wat zijn dan die bijzondere betrekkingen tussen Jeruzalem en Moskou? Daar zijn twee redenen voor: onder Biden trekken de VS zich langzaam maar zeker terug uit het Midden-Oosten. In dat dreigende machtsvacuüm nemen Rusland en China de plaats in van de VS.
De vroegere Sovjet Unie was voor de Zesdaagse oorlog in 1967 de militaire steunpilaar van de Egyptische president Nasser. De Sovjet-Unie verloor echter zijn greep op Egypte toen Russische MIG’s het onderspit dolven tegen de Phantoms van de Israelische piloten in de Grote Verzoendag oorlog.
Het lijkt een detail in het grote verhaal maar dat is het niet. Teleugesteld over het falen van de Sovjet-piloten koos de Egyptische president Anwar Sadat na 1973 voor de VS, voor Amerikaanse militaire en financiële steun. Dat was niet het einde van de Sovjet-rol in het Midden-Oosten. De Sovjets behielden hun invloed op Syrië.
Syrisch grondgebied
En nu komt het Israelische belang om de hoek kijken. Israel valt voortdurend via luchtaanvallen Iraanse wapenleveranties aan Hezbollah in Libanon. Deze wapenleveranties lopen via Syrisch grondgebied. Wegens deze dreigingen uit Teheran is het voor Israel van groot strategisch belang het groene licht van Poetin voor luchtaanvallen in Syrië op groen te houden.
Anderzijds is Israel pragmatisch geïntegreerd in grote militaire oefeningen van de NAVO in het Middellandse zeegebied die in theorie tegen Rusland zijn gericht.
Onder Naftali Bennett moet Israel dus manoeuvreren tussen de Verenigde Staten en Rusland in het conflict over Oekraïne. Tot dusverre weerstond Israel druk uit Washington om zich aan de zijde van het Westen op te stellen. Daar is gezien Israels strategische afhankelijkheid van Uncle Sam moed voor nodig.
betrekkingen met Oekraïne
Tenzij ik me vergis houdt Israel zijn lippen stevig op elkaar. Want er is ook een derde complicerende factor. Israel onderhoudt zeer warme betrekkingen met Oekraïne. De president van Oekraïne Zelensky is een trotse Jood en dat faciliteert de warme banden tussen Jeruzalem en Kiev. Ook hij verwacht van Israel openlijke steun, hoewel Israel die steun om strategische redenen niet kan en wil geven.
Naftali Bennett loopt deze dagen in Jeruzalem dan ook op eieren.
Het valt op dat in de internationale media – New York Times, Le Monde, CNN, BBC en ook in NRC-Handelsblad – het Israelische dilemma geen onderwerp van gesprek is. Als er nog enige aandacht is voor Israel gaat het om de Palestijnse kwestie, de agressie van kolonisten tegen Palestijnen en de vraag of Benjamin Netanyahu een schikking treft met de openbare aanklager over zijn fraudeproces. Met als meest pregnante vraag of hij kan terugkeren in de Israelische politiek.
Geef als eerste een reactie