Een spotprent uit de koker van Hamas circuleerde woensdagochtend in de strook van Gaza. Het laat de Palestijnse president Mahmoed Abbas zien die de schoenen poetst van de Israelische minister van defensie Benny Gantz.
Deze spotprent verscheen kort nadat Gantz de Palestijnse leider in zijn woning in Rosh Ha’ain had ontvangen. Een nogal opmerkelijke ontwikkeling want het is voor het eerst sedert tien jaar dat Abbas voet op Israelische bodem zette.
symbiose tussen Israel en het Palestijnse zelfbestuur
Er zit wel wat in die treffende spotprent want het door Abbas geleide Palestijns zelfbestuur op delen van de westelijke oever van de Jordaan is in hoge mate afhankelijk van Israel. Dat is niet het hele verhaal. Eigenlijk is er sprake van een door verschillende en tegenstrijdige belangen ontstane symbiose tussen Israel en het Palestijnse zelfbestuur. Het is een militair en politiek verbond tegen Hamas. Onderdrukking en bestrijding van Hamas-terreur op de westelijke Jordaanoever is een constant gegeven in de verhouding tussen Jeruzalem en Ramallah. Het Israëlische bezettingsleger werkt met dat doel voor ogen nauw samen met de Palestijnse politie.
nieuwe intifada
Tegen deze achtergrond moet de ontmoeting tussen Gantz en Abbas worden geplaatst. Er is geen sprake van een hernieuwd vredesproces maar het tegen elkaar afwegen van belangen.
Nu is dat belang het voorkomen van een nieuwe intifada. Het aantal incidenten in bezet gebied en Jeruzalem waarbij Israeliërs en Palestijnen werden gedood is de afgelopen maanden sterk toegenomen. Incidenten die tevens werden uitgelokt door kolonisten die Palestijnen in hun dorpen terroriseerden in reactie op Palestijnse terreur.
Een vicieuze cirkel aangemoedigd door Hamas die steeds sneller ging draaien in de richting van een kookpunt. Een nieuwe door Hamas aangewakkerde intifada is een bedreiging voor het bewind van Abbas maar schaadt Israëls imago in de Soeni-Arabische landen die nu openlijke en zelfs warme relaties met Jeruzalem onderhouden. Een Palestijnse opstand past niet in dit nieuwe plaatje in het Midden-Oosten.
verblijfsvergunningen en speciale passen
De Arabische heersers, koningen en prinsen beseffen dat Palestijns bloed op de TV-schermen de weliswaar warme doch broze relaties met Israel kunnen ondermijnen. Vandaar dat sterke Amerikaanse inbreng druk op Israel wordt uitgeoefend om de Palestijnse autoriteit in Ramallah op economisch en civiel gebied tegemoet te komen. En dat is precies wat er tijdens het onderhoud van tweeënhalf uur in Rosh Ha’ayin gebeurde.
Abbas kon vertrekken met de boodschap dat zesduizend illegaal verblijvende Palestijnen een verblijfsvergunning krijgen alsook 3500 Palestijnen in Gaza. Palestijnse zakenlieden krijgen speciale passen zodat ze zonder belemmering tussen de westelijke oever van de Jordaan en Israel kunnen reizen. Bovendien stort Israel 32 miljoen dollar in de kassa van het Palestijns zelfbestuur, geld dat Israel voor de Palestijnse autoriteit int.
politieke horizon
Het is van belang te noteren dat er niet alleen over veiligheid en dollars werd gesproken, maar volgens een Palestijnse woordvoerder ook over een ‘politieke horizon’ om het conflict te beëindigen.
Een zinnetje dat felle reacties uitlokte vanuit de rechtse oppositie. Zij beschuldigden Gantz ervan de Palestijnse problematiek weer op de internationale agenda te zetten alsof het Oslo-verdrag uit 1993 niet dood is.
Allereerst bedankt voor uw analyses en berichtgeving over Israël. Nu heb ik een vraag: Hoe komt het toch dat de Abraham-akkoorden en de verbeterde relaties met sommige Arabische landen niet leiden tot een ander stemgedrag in de VN rond de veroordelingen van Israël? In de VN zou je toch ook een soort van verzachting van de standpunten verwachten?
Ja, u hebt gelijk. Zolang het conflict niet is opgelost blijven de Arabische landen waarmee Israel officiële en minder officiële banden heeft tegen Israël stemmen. Je zou kunnen zeggen dat hoort er bij voor hun positie in de Arabische wereld. Een beetje ja en beetje nee. Belangrijker is dat die Arabische landen waarmee met Israel nu banden heeft op bilateraal niveau wel de warme hand uit steken. Gewoon uit eigen belang…handel, hightech etc. Ik hoop U van dienst te zijn geweest.
Bedankt!