Water, de blauwe vredesmoter van het Midden-Oosten

Onder invloed van de klimaatcrisis doen zich in het door oorlog verscheurde Midden-Oosten nieuwe vredeskansen voor.

Het toverwoord is ‘water’. Grote regio in dit gebied worden door verstikkende droogte getroffen. Oogsten verdorren en de watervoorziening hapert als gevolg waarvan mensen op drift raken.

In de New York Times van 26 October plaatst de journalist Thomas Friedman de Amerikaanse terugtocht uit het Midden-Oosten in het perspectief van de klimaatcrisis.

Wegens de ‘macht van moeder natuur’ zijn volgens Friedmans analyse alle landen in het Midden-Oosten meer dan ooit op elkaar aangewezen om te overleven. Zij moeten het water gaan delen, wel te verstaan. Dat schept nieuwe vredeskansen via Amerikaanse bemiddeling. Friedman wijst er op dat er sedert de terugtrekking van de VS uit het Midden-Oosten de Soenitische landen en Iran de strijdbijl lijken te begraven.

vrede voor water

Het idee dat eraan ten grondslag ligt is ‘vrede voor water’.

Israël en Jordanië hebben dat idee al enkele jaren geleden omarmd. Israël beschikt als enige natie in het westelijke deel van het Midden-Oosten over een watersurplus. Israël verkocht vorig jaar vijftig miljoen kubieke meter water aan het Hasjemitische koninkrijk.

De grote ontzoutingsinstallatie nabij Ashkelon aan de Middellandse zee heeft Israël zelfs zelfvoorzienend gemaakt.

Dit is slechts een voorbeeld van wat, volgens weer andere deskundigen, mogelijk is voor Israël, Jordanië en de Palestijnse autoriteit. Gevoed met water zouden de oevers van de Jordaanrivier, nu nog slechts een stroompje, weer vruchtbare landbouwgrond kunnen worden zoals dat in bijbelse tijden was.

Daarnaast is het zonovergoten Jordanië buitengewoon geschikt voor het plaatsen van enorme zonneparken die elektriciteit leveren voor het plaatsen van desalinatie-installaties aan de kust van de  Middellandse Zee, de Golf van Akkaba en langs de lange kust van de Rode zee. Egypte zou van deze desalinatie-installaties zoet water kunnen onttrekken om het hoofd te kunnen bieden aan de droogte.

witte electriciteit

Er doet nog een oud idee van de ex-premier Shimon Peres de ronde. Om de drooglopende Dode Zee te ‘redden’ voorzag hij het aanleggen van een kanaal van Eilath naar de Rode zee, het laagste punt op aarde. Door het enorme verval zouden er grote hoeveelheden witte electriciteit kunnen worden opgewekt ook voor desalinatie.

Indien de betrokken partijen in het Midden-Oosten onder druk van de reeds heersende droogte elkaar weten te vinden, zou dat volgens de plannenmakers tot ontspanning kunnen leiden in het Israëlisch-Palestijns conflict door Palestijnse wetenschappers ten nauwste te betrekken bij het uitwerken van de plannen de droogte te bestrijden.

vertrouwen

‘Water schept vertrouwen’ is het devies waarop president Jo Biden alsnog zou kunnen proberen het Israëlisch-Palestijns conflict op te lossen.

In het begin van deze eeuw strandden Israëlisch-Syrische vredesonderhandelingen op een geschil over het gebruik van het zoet water van het meer van Tiberias. De Syrische president Hafez Assad stond er op dat Syrië water aan het meer zou kunnen onttrekken. Israëls leiders gaven op dit punt toen geen krimp. De situatie zou nu in een ander licht staan doordat de Joodse staat zonder het water van het meer van Galilea zelfvoorzienend is geworden door toedoen van de grote ontzoutingsinstallaties nabij Ashkelon.

coverfoto: Bloom