“Jullie zijn toch niet rechts?” Kan je joods en links zijn?

Dat mijn vrouw en ik lid werden van de LJG verbaasde sommigen van onze vrienden, immers “jullie zijn toch niet rechts,” kregen we te horen.
Ik was stomverbaasd over deze opmerkingen. En het zette me aan het denken.

Voor mij voelt het heel natuurlijk om joods en links te zijn. Het hoort bij mijn familie. Mijn grootouders waren al vroeg actief in de vakbond, werkten voor het Volk en waren overtuigd lid van de SDAP.

De wereld beter en eerlijker maken, dat moet je samen doen was hun boodschap.

Mijn ouders werkten voor de Vara, waren actief bij de PvdA en leerden me dat linkse dogma’s en starheid de wereld niet beter maken maar dat het cruciaal is om te streven naar eerlijke verhoudingen van kennis, arbeid en inkomen.

In de politiek zin verwaterden die uitgangspunten bij de PvdA een tijd lang, maar dat maakt ze niet minder belangrijk. Ongelijkheid zorgt voor wrijving, afgunst, het gevoel er niet bij te horen en uiteindelijk voor haat.

Voor mij is solidariteit geen stoffig woord uit het verleden, maar een basisbeginsel.

Mijn linkse identiteit past wat mij betreft naadloos bij mijn joodse identiteit. We hebben als joden de opdracht om de wereld beter te maken, tikkun olam. Dat doe je niet door elkaar uit te sluiten maar door te verbinden, door naar elkaar te luisteren, voor elkaar te zorgen als het nodig is, door in woord, gebaar en met giften anderen te helpen een vol en zelfstandig leven te kunnen leiden. Daar klinkt mijn linkse solidariteit in door.

Keuzes uit angst 

Ik heb veel begrip voor mensen die keuzes maken uit angst en ongerustheid. Het antisemitisme is nooit verdwenen uit onze samenleving, en neemt ook toe. Ik begrijp de zorgen over de haat die radicale Islam zaait bij jongeren met een Turkse of Marokkaanse achtergrond. Het is onverteerbaar dat het gevaarlijk is dat we niet met een kippa of een davidster over straat kunnen

Desondanks verbaasd het me dat ik regelmatig leden van onze gemeente tegenkom die Wilders of FVD stemmen of iemand als Trump toejuichen. Zelf radicaliseren is nooit een oplossing, maar een recept voor escalatie.

Ik heb het idee dat als wijzelf gaan haten en uitsluiten, dat radicaal rechts en haat gaat winnen. Ik ben er trots op dat onze gemeente een dialoogcommissie heeft en dat we projecten hebben waarbij iedereen onze sjoel kan bezoeken en ons kan leren kennen.

Velen van ons hebben nauwe banden met Israel. We komen er vaak, hebben er familie wonen. Het bestaan van de joodse staat is een hard bevochten wonder en een levensverzekering.

Ook voor mij is Israel heel belangrijk, ik kan me herinneren dat we als familie voor de televisie zaten als er iets belangrijks gebeurde. Een brok in onze keel bij de Oslo-akkoorden, tranen bij de begrafenis van Rabin.

In sommige linkse bubbels hebben mensen kritiek op Israel en denken ze dat vrede dichterbij komt door bijvoorbeeld producten uit Israel te boycotten, of door pro-Palestijnse en anti-joodse leuzen mee te dragen tijdens demonstraties.

Als mensen roepen dat Israel een apartheidsstaat is, welt er een mengeling van boosheid en schaamte in me op.

Kan je links zijn en pro Israel?

Ik vind van wel. Ook hier gaat het om solidariteit. Ik heb kritiek op het huidige beleid, keur de nederzettingen af, vind dat er olie op het vuur wordt gegooid in plaats van dat men streeft naar vrede. Mijn kritiek op de Arabische wereld is net zo groot. Men handelt in haat, gebruikt de Palestijnse bevolking als pion en laat ze verrekken.

Wat ik zorgelijk vind, is dat het dreigen met de vernietiging van Israel en het antisemitisme voor velen een reden is om steeds harder en rechtser te worden. 

Ik weet zeker dat deze mensen mij als naïef bestempelen. Echter, in de rechtse oplossing mis ik het zoeken naar verbinding en letterlijk eerlijk delen. Voor mij is dat een logische gedachte, leer elkaar kennen, zorg voor elkaar, maak de wereld mooier.

Wees solidair.

cover foto: De Burcht van Berlage