Het was een bont gezelschap dat op zondag 2 en maandag 3 mei 2021 zijn expertise gaf over psychedelica en Jodendom tijdens de eerste Jewish Psychedelic Summit. Vooralsnog kan zoiets alleen maar worden georganiseerd in de Verenigde Staten. Zestig presentatoren stonden op het programma van dit symposium (op zoom). Twintig procent van hen – maar liefst twaalf – rabbijnen. Tot mijn grote vreugde, kan ik wel zeggen. Want ik heb het wel vaker gezegd: zonder de kwart dosis lsd op mijn 25ste (de enige trip ooit in mijn leven) zou ik nooit op het spirituele pad zijn geraakt en ook nooit rabbijn zijn geworden.
Helaas moest ik omdat ik niet bij alle lezingen kon zijn wegens werk, niet luisteren naar rabbijn Arthur Green, mijn held en inspirator. Maar het was bijzonder om Rodger Kamenetz te zien spreken, de auteur van The Jew in the Lotus. Het boek kwam jaren geleden uit en vertelt over een groep rabbijnen en joodse geleerden die bij de Dalai Lama op bezoek gaan – op diens verzoek – om uit te leggen hoe Joden hun identiteit behouden in ballingschap; een onderwerp dat de Dalai Lama elke dag op eigen wijze moet vormgeven voor Tibetanen in ballingschap.
De zestig sprekers bleken uitgebreid ervaringen te hebben met een hele reeks bewustzijnsverruimende middelen: DMT (de werkzame stof in LSD), ayahuasca, paddestoelen en wat al niet. Neem rabbijn Amichai Lau-Lavie. Dankzij psychedelica ervoer hij hoe hij honderd procent en onvoorwaardelijk door het universum (of de schepping of hoe je ‘het’ verder ook wilt noemen) wordt liefgehad. Maar ja, meteen na die ervaring kwam de woede: waarom pas op zijn 51ste. En waarom had de joodse praktijk (Lau-Lavie werd orthodox opgevoed) op geen enkele manier hem aan hetzelfde inzicht geholpen? Goede vraag, toch?! Natuurlijk waren er andere sprekers die aangaven dat de joodse traditie wel degelijk het kader schept voor dergelijke ervaringen. En zeker joodse meditatie kan je ver helpen. Maar als dat zo is, voeg ik er ietwat terughoudend aan toe, waarom zijn diepe mystieke ervaringen die opgeroepen worden door wat wij in sjoel en thuis doen – gebeden, riten – dan zo zeldzaam? Of zijn ze niet zo zeldzaam, maar spreekt nauwelijks iemand erover?
Met kleine doses DMT wordt tegenwoordig door psychologen geëxperimenteerd om mensen van hun angst voor de dood af te helpen. Of voor het verhelpen van diepe depressies waartegen geen kruid gewassen is (althans niet de gebruikelijke medicijnen, electroshocks, therapie). Een hele reeks joodse wetenschappers blijkt onderzoek te doen naar psychedelica. Niet alleen naar de biologische eigenschappen, trouwens. Dr. Rick Strassman, bijvoorbeeld, schreef verschillende boeken over zijn onderzoek naar DMT. Onderzoek dat hij al een kwart eeuw geleden deed, van 1990 tot 1995. Het boek daarover heet ‘DMT, the Spirit Molecule’. Maar, ook daarna bleef hij research doen naar psychedelica. Zijn boek waarin hij de beschrijvingen van ervaringen met DMT (een molecuul dat het lichaam zelf – ook – maakt) en beschrijvingen van profetieën vergelijkt heet ‘DMT and the Soul of Prophecy’. Ik heb het meteen besteld.
Een betere tijd voor het organiseren van dit symposium kon er niet zijn: midden in de omertijd, de opmaat tot Sjawoe’ot. Bij de berg Sinaï had het joodse volk (de nakomelingen van Ja’akov én degenen die met hen waren meegetrokken uit Mitzrajiem, het land van benauwenis), een ontmoeting met de Eeuwige. Een overweldigende ervaring, met sterke en ongewone geluiden, met visuele beelden. De voorbereiding daarop waren dagen van ascese (een van de gebruikelijkste praktijken om spirituele ervaringen op te wekken).
Hebben onze voorouders (biologisch en/of spiritueel) misschien ook hallucinoge stoffen ingenomen? Er groeien namelijk twee planten in de Sinaï woestijn waaruit dezelfde bewustzijnsverruimende substanties kunnen worden gehaald als de werkzame hallucinogene stof in ayahuasca. Benny Shanon, emeritus hoogleraar psychologie van de Hebreeuwse Universiteit in Jeruzalem, beweert het al jaren. Ook trouwens dat de Boom van Kennis, in Gan Eden, heel wat anders te bieden had dan een ‘vrucht’. En al helemaal geen appel. De ‘vrucht’ gaf inzicht, zoals het een psychedelica betaamt.
Wat mij diepgaand beroerd, is dat het hele (!) volk een spirituele ervaring had, collectief, op Sinaï. Niet hier en daar een individu, maar echt samen, allemaal tegelijk: oud, jong, geleerd, niet geleerd, hoog IQ, laag IQ, mensen van alle mogelijke psychologische karaktertypes, gelovigen en sceptici. Zoals mijn lsd-trip de richting van mijn leven totaal veranderde (iets wat anderen ook melden na vergelijkbare ervaringen), zo moet dat dus ook met ons, het joodse volk, zijn gebeurd. Het ‘zien’ van de Eeuwige, en het ‘horen’ van de Eeuwige, toen, is als een bom ingeslagen in onze ziel. Of beter, dat is het moment dat we ons bewust werden van onze nesjama, het moment dat we de goddelijkheid in ons onderkenden als zodanig.
Ik ben intens dankbaar dat er zo veel rabbijnen, joodse meditatieleraren, therapeuten, onderzoekers focussen op de verbinding tussen de hallucinogene stoffen in ons brein én de stoffen die natuur ons biedt om het Eeuwige te ervaren. Omdat dit een sterke impuls kan geven aan inzicht in joodse traditionele teksten en joodse traditionele praktijken, en die ook kan vernieuwen.
En als je wilt weten hoe oud de kennis op dit gebied is, lees dan The Immortality Key van Brian Muraresku of bekijk het interview dat Joe Rogan met hem en Brian Hancock maakte (te vinden op Youtube). Muraresku is geen joodse wetenschapper, en iemand die nooit (!) welk bewustzijnsverruimend middel ook maar heeft genomen. Zijn inzichten zijn niet gekleurd door zijn ervaringen. Muraresku heeft eigen inzichten en de wetenschappelijke onderzoeken bij elkaar gezet naar wat er aan bewustzijnverruimende middelen te vinden was op altaren en in tempelkruiken. Ja, ook op altaren in joodse tempels.
Reb Zalman Schachter Shalomi, een van de rabbijnen in het team van the Jew in the lotus, was de initiatief nemer en de pleitbezorger van “bewust” gebruik van psychedelica. Hij werkte samen met Timothy Leary, Ram Dass en sSan Groff (die LSD gebruikte voor bewustzijn verruiming). Destijds (rond 1980) was ik de vertegenwoordiger van zijn joodse Vernieuwings beweging in Nederland. we hadden een Havurah. Samen met Nico en Aryette Vissel integreerden we Holotropic breathing met davvenen/bidden en dansen. We waren trots om juist zonder psychedelica verruimend bezig te zijn. Reb Zalman z”l zocht contact met Prof. Bastiaans die bij het trauma-werk LSD gebruikte. Zijn wens om legaal en gecontroleerd psychedelica in te zetten liep dood, maar zijn weg van “davvenen” en Het Hart openen en diepe verruimende wijsheid “ontsluiten”, samen met vrienden (Shamanen, Sufi’s, Earthbased judaism/ Gaia-Goddess/Healers en Dancers). Zelfs zijn “eco-Kashroet” visie was geworteld in zuivering rituelen, herstel van wisselwerking met alle leven, het optillen van de vonken. Moge zijn herinnering tot zegen zijn. Groet, Carola de Vries Robles.